Kto prowadzi diagnozę i jaki jest efekt

W Harmonie diagnozę prowadzą psychologowie-diagności z doświadczeniem klinicznym. Po zakończeniu procesu otrzymujesz pisemną opinię kliniczną (z opisem zastosowanych metod, wyników i wniosków), którą możesz wykorzystać w kontakcie z lekarzem prowadzącym lub, jeśli cel badania tego wymaga przedłożyć w instytucjach. Gdy potrzebne są konkretne wymogi formalne (np. do dokumentacji sądowej/komisji), ustalamy je przed rozpoczęciem badania i odpowiednio opisujemy w opinii.

Jakie narzędzia stosujemy

• MMPI-2 (Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości) – standaryzowany test osobowości szeroko stosowany w diagnostyce klinicznej. Pozwala ocenić natężenie wybranych cech (np. tendencji depresyjnych, lękowych, trudności w relacjach, introwersji społecznej) oraz sygnały innych trudności psychicznych.
  
• SCID (ustrukturyzowany wywiad do rozpoznawania zaburzeń osobowości, zgodny z DSM-5) – rozmowa diagnostyczna prowadzona według standaryzowanego schematu pytań, która pomaga potwierdzić/wykluczyć rozpoznania i uporządkować obraz kliniczny.
  
• Wywiad kliniczny i ocena funkcjonalna – szczegółowa rozmowa o historii trudności, czynnikach wyzwalających i podtrzymujących, zasobach oraz bezpieczeństwie.
  Wybór narzędzi zawsze zależy od celu (orzeczniczego lub terapeutycznego) i ustalamy go na początku.

Jak przebiega diagnoza (krok po kroku)

1. Konsultacja wstępna
   Specjalista zbiera wywiad kliniczny, przegląda dokumentację (jeśli ją masz) i wspólnie z Tobą precyzuje cel diagnozy. Na tej podstawie ustalamy zakres metod, liczbę spotkań i wycenę.
2. Badanie testowe: MMPI-2
   Otrzymujesz kwestionariusz z kilkuset twierdzeniami dotyczącymi sposobu funkcjonowania i spostrzegania rzeczywistości. Do każdego stwierdzenia odpowiadasz „prawda”, „fałsz” lub „nie wiem”. Wypełnienie zajmuje zwykle około 90–120 minut. W razie pytań diagnosta jest do dyspozycji.
   Uwaga: sam wynik testu nie stanowi diagnozy. Interpretujemy go w kontekście wywiadu i innych danych.
   
3. Wywiad ustrukturyzowany (SCID) – jeśli zasadny
   Gdy cel (np. formalny/kliniczny) tego wymaga, umawiamy dodatkową sesję SCID, aby potwierdzić/wykluczyć rozpoznania zaburzeń osobowości zgodnie z kryteriami DSM-5.
   
4. Integracja wyników i opinia
   Diagnosta opracowuje wyniki, opisuje ograniczenia metodyczne i formułuje wnioski. Otrzymujesz pisemną opinię kliniczną.
   
5. Omówienie wyników (opcjonalnie)
   Możesz umówić drugie spotkanie na spokojne omówienie opinii i odpowiedzi na pytania albo poprosić o przekazanie dokumentu e-mailem lub pocztą.
   

Po co komu diagnoza?

Wyróżniamy dwa główne powody:

• Cel orzeczniczy/sądowy/administracyjny, wtedy kiedy potrzebny jest sformalizowany dokument oparty na standaryzowanych narzędziach.
  
• Cel terapeutyczny, wtedy kiedy potrzebujesz jasnego opisu mechanizmów i rekomendacji do pracy terapeutycznej.
  

Czas i organizacja

• Najczęściej: 2 spotkania (konsultacja + test MMPI-2) + ewentualnie dodatkowa sesja SCID.
  
• Część etapów (konsultacje, omówienie) może odbyć się online. Etapy wymagające standaryzacji realizujemy stacjonarnie w gabinecie Harmony.
• Język opinii

Dokument piszemy zrozumiale, tak abyś mógł/mogła praktycznie skorzystać z informacji (zalecenia, możliwe kierunki leczenia/terapii, wskazówki co do dalszych kroków). Jeśli instytucja wymaga określonego układu treści, dostosowujemy format.

Oprócz testu MMPI, wykonujemy również diagnostykę w oparciu o SCID 5 (Structured Clinical Interview for DSM-5 SCID-5-PD), który jest ustrukturyzowanym wywiadem klinicznym służący do rozpoznawania zaburzeń osobowości zgodnie z kryteriami DSM-5.

Co daje SCID

• Systematyczne przejście przez kryteria DSM-5 dla poszczególnych zaburzeń osobowości.
  
• Porządkowanie obrazu klinicznego (co jest osią trudności, co współwystępuje).
  
• Większą trafność rozpoznań niż sam opis objawów w luźnej rozmowie.
  

Jak wygląda badanie SCID-5

• Forma: rozmowa 1:1 prowadzona według zestawu pytań i kryteriów.
• Czas trwania: zwykle 60–120 minut (zależnie od złożoności obrazu).
• Wynik: kwalifikacja kryteriów (spełnione/nie), opis nasilenia i kontekstu, wnioski kliniczne.
• SCID nie zastępuje testów osobowości – jest uzupełnieniem wywiadu i/lub MMPI-2, zwłaszcza w celach orzeczniczych.
  

Kiedy diagnozujemy za pomocą SCID-5?

• Gdy potrzebne jest potwierdzenie/wykluczenie rozpoznań dla instytucji.
  
• Gdy obraz kliniczny jest niejednoznaczny i wymaga uporządkowania według kryteriów.
  
• Gdy wspólnie ustalimy, że informacja z SCID zmieni decyzje (np. terapeutyczne, medyczne, formalne).
  

Co otrzymasz po diagnostyce SCID-5

• Opis spełnionych kryteriów i ich znaczenia klinicznego.
  
• Wnioski i rekomendacje (np. kierunek terapii, potrzeba dodatkowych konsultacji).
  
• Włączenie wyników SCID do pisemnej opinii wraz z opisem zastosowanej metodologii.